door Edwin van Wijk

Terwijl bijna iedereen zijn adem inhoudt voor de ramp die in de komende weken en maanden over ons heen komt, en bidt, duimt of klapt voor de zorgverleners die in de frontlinie staan of binnenkort komen te staan, zijn er bedrijven die het nodig vinden om een reputatieslaatje uit de coronacrisis te slaan.

Zo grepen de banken hun kans om goede sier te maken met de noodmaatregelen die de regering nam om het bedrijfsleven (deze keer ook mkb en zzp) tegemoet te komen. Ze hadden namelijk nog wat goed te maken uit de kredietcrisis van 2008, en riepen nu om het hardst dat ze mkb-bedrijven met leningen tot een kwart miljoen euro een half jaar uitstel van rentebetalingen en aflossingen zouden geven.

Nu ken ik nauwelijks mkb-ers en zzp-ers die in de afgelopen tien jaar bancaire kredieten hebben kunnen afsluiten, en al helemaal niet voor dat soort bedragen, maar goed, het klonk allemaal erg nobel en ruimhartig. Totdat ik afgelopen weekend een goed doortimmerd artikel van Follow the Money las, waarin haarfijn uit de doeken werd gedaan dat deze ‘sympathieke geste’ van de banken niets anders blijkt te zijn dan puur eigenbelang. Als het goed gaat strijken de banken extra kredietmarge op, en als het fout gaat draagt de Staat het risico. Zo kan ik het ook.

Wat mij nog meer stoorde dan de actie van de banken, waren de uitingen van Blokker op sociale media. Op 20 maart kondigde een aantal non-food winkelketens  (w.o. De Bijenkorf, C&A, WE Fashion, Zara en anderen) aan uit voorzorg de deuren te sluiten. Blokker sloot zich daarbij niet aan en schreef: “Onze winkels blijven open!” Het bedrijf greep de oproep aan alle Nederlanders om vooral THUIS te blijven, aan om ze juist naar de winkels te laten komen voor  ‘alles wat je nodig hebt om van je huis een prettig, opgeruimd, schoon en hygiënisch thuis te maken’.  Het voegde er nog wel even aan toe dat je, als je ‘liever niet’ de deur uit ‘wilt’, ze ook nog een webshop hebben waar je schoonmaakartikelen, opbergoplossingen, puzzels, spelletjes, kook- en bakspullen en nog veel meer kunt kopen.

Het was de redactie van Op1 ook opgevallen dat Blokker tegen de aanhoudende roep om sluiting van niet-noodzakelijke winkels in, juist open wilde blijven. De eigenaar en ceo van Blokker, Michiel Witteveen zat op zaterdagavond in de uitzending om uit te leggen waarom hij tegen een gedwongen sluiting van non-food winkels was, terwijl veel andere retailers  juist de veiligheid van hun medewerkers en klanten voorop stelden. Hij stelde dat die anderen hun beslissing waarschijnlijk om economische redenen hadden genomen, maar dat dit voor Blokker niet speelt(!), omdat de weinige klanten die zijn winkels nog bezoeken een ‘missie’ hebben. Ze komen namelijk heel gericht voor schoonmaakmiddelen en legpuzzels… En dat maakte Blokker volgens hem een heel noodzakelijke winkelketen die in geval van een lock-down in het algemeen belang open zou moeten blijven, net als supermarkten.

Je zult er maar werken!

Veel winkelpersoneel voelt zich inmiddels niet erg senang meer vanwege het besmettingsgevaar. Ik weet dat veel van hen bang zijn om naar hun werk te gaan en dat zal bij Blokker niet heel anders zijn dan bij supermarktmedewerkers. De meeste supermarktketens hebben al spatschermen opgehangen die kassamedewerkers moeten beschermen tegen gehoest en geproest van klanten.

In een kennelijke poging om Blokker-medewerkers te motiveren om toch elke dag naar het werk te blijven komen, had men bij de afdeling HR schijnbaar het idee opgevat om het personeel gelijk te schakelen met de -net zo onmisbare- zorgmedewerkers die dag in dag uit met gevaar voor eigen leven hun werk doen.

In een post van 20 maart die ik zowel op Linkedin als op Twitter tegenkwam, bedankt Blokker zijn medewerkers (‘Blokker helden’) voor wie ‘Wij klappen omdat zij in deze moeilijke tijd (…) alles op alles zetten om de winkels en de webshop draaiende te houden.’

Als ik verpleegkundige of arts was, zou ik uit mijn vel springen. Hoe respectloos kun je zijn? Het woord ‘Helden’ is nu even alleen voorbehouden aan de zorgkanjers die dag en nacht moeten doorwerken (alle verloven zijn ingetrokken) en met gevaar voor hun eigen gezondheid ons in leven moeten proberen te houden.

Natuurlijk mag iedereen die niet in de zorg werkt altijd door zijn werkgever worden gewaardeerd voor wie hij/zij is en wat hij doet, maar dat doe je dan toch niet via de band van de openbare sociale media? Daar is nou juist de interne communicatie voor. Liefst van leidinggevende naar de medewerkers op de werkvloer, face-to-face of anders via email of het intranet. Als je dat via Facebook en Linkedin doet, dan is dat ordinaire marketing-PR. Ik weet dat niet alleen ik daar een heel vieze smaak van in de mond krijg.

En natuurlijk begrijp ik als geen ander dat Blokker in grote nood is. Dat was het al, en als het bedrijf iets niet kan gebruiken is het wel een gedwongen winkelsluiting vanwege de coronacrisis. Te meer omdat aartsvijand Action ook open blijft. Maar als het je doel is om een level playing field voor non-food retailers te handhaven, dan is een gedwongen sluiting voor al deze winkel(keten)s wellicht de beste oplossing. Bepleit dát dan bij de overheid. Voor de gezondheid van je eigen medewerkers, je klanten en via hen de gehele Nederlandse bevolking.

Via je media-optredens en je social media-communicatie nieuwe helden van je medewerkers maken, om je winkels maar open te kunnen houden en je voorraad te lozen? Dat is toch gewoon een heel smakeloos coronaslaatje?